Tomek w grobowcach faraon?w, стр. 11
*
Bez zadnych juz godnych uwagi zdarzen kontunuowano rejs: statek niebawem zaczal zblizac sie do Aleksandrii. Najpierw, z dala, ukazala sie latarnia morska, zalsnily w sloncu minarety meczetow, pozniej zobaczyli maszty stojacych w porcie okretow, wreszcie wynurzyl sie z morza plaski afrykanski lad i polozone na jego brzegu ogromne miasto, ozdobione rzedami wysmuklych palm daktylowych. Smuga stal na pokladzie razem z irlandzkim chlopcem.
– Moze przeplyniemy obok jednego z cudow swiata [37] , ruin slawnej latarni na wyspie Faros – mowil wlasnie.
– Cudow swiata? – pytajaco powtorzyl Patryk.
– Tak, siedem slawnych budowli starozytnych, z ktorych wiekszosc znajduje sie w Egipcie – wyjasnil angielski dyplomata, oparty o balustrade tuz obok nich.
– W Egipcie? Cudow swiata? – wciaz dziwil sie chlopiec.
– Rozne rejestry podaja piramidy, Doline Krolow, Kolosy Memnona, no i nasza latarnie – wyjasnial Anglik.
– Czy to pierwsza latarnia morska na swiecie?
– Tak. I to bardzo wysoka. Wedlug niektorych miala mierzyc az 180 metrow, inni mowia o 120. Jej swiatlo widac bylo z odleglosci 16 mil [38] .
– Kiedy zostala zbudowana? – chlopiec wydawal sie wyraznie zainteresowany.
– Wzniosl ja architekt Sostratos z Knidos pod koniec trzeciego wieku przed nasza era. Znajduje sie, jak juz wspomnialem, na wyspie Faros, polaczonej z wybrzezem stalym mostem wybudowanym na polecenie Aleksandra Wielkiego.
– Czy to ta latarnia, ktora widac? – probowal ustalic chlopiec.
– Nie. Ta jest nowa. Tamta, niestety, nie zachowala sie. Coz, tak bywa ze starymi rzeczami. Najwyzsze pietra zawalily sie gdzies w drugim wieku. Reszte przerobiono na meczet, ktory w czternastym wieku zniszczylo trzesienie ziemi.
– To ta wyspa nazywa sie “latarnia” [39] ? – pytal dalej Irlandczyk.
– Nie! Raczej odwrotnie. W jezyku angielskim uzyto nazwy wyspy na okreslenie specjalnych budowli sygnalizacyjnych dla zeglarzy. Podobnie zreszta jak w innych jezykach.
Tymczasem do burty przybila lodz z pilotem, ktory szczesliwie przeprowadzil parowiec do brzegu.
Do malego Patryka, jak niegdys do Tomka, usmiechala sie nie znana, wielka przygoda.
[37] Siedem cudow swiata – w roznych opisach spotyka sie rozne zestawy tych “dziwow”, budowli i dziel sztuki starozytnego swiata. Najstarsze zachowane katalogi znalezc mozna m.in. u Kallimacha (slawnego poety aleksandryjskiego z przelomu IV i III wieku p.n.e.) oraz w epigramie Antypatra z Sydonu z II wieku p.n.e. Pierwszy z tych zestawow wymienia latarnie na Faros. W obu umieszczono: posag Zeusa dluta Fidiasza, “wiszace” ogrody Semiramidy w Babilonie, kolosa z Rodos, piramidy egipskie, swiatynie Artemidy w Efezie, mauzoleum w Halikarnasie.
[38] Czyli okolo 30 km.
[39] Gra slow. W wielu jezykach swiata nazwa wyspy stala sie bowiem synonimem latarni morskiej: phare (fr.), faro (wl.), pharos (ang.), faro (hiszp.).